Utalentowani pianiści grają w Dusznikach-Zdroju

Fot. Mariusz Mikołajczyk /Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu

Wśród wykładowców XXXVII Międzynarodowego Mistrzowskiego Kursu Pianistycznego w Dusznikach-Zdroju znajdują się: Orla McDonagh (Dublin), Philippe Giusiano (Marsylia), prof. Grzegorz Kurzyński (Wrocław), prof. Waldemar Andrzejewski (Poznań) oraz prof. Wojciech Świtała (Katowice).

Pomysłodawcą i inicjatorem Kursu jest prof. Eugeniusz Sąsiadek, pedagog Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, wieloletni prezes Wrocławskiego Oddziału Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków. Pierwszy Kurs odbył się w 1977 roku. Uczestniczyło w nim 16 osób, głównie młodzi nauczyciele fortepianu w szkołach muzycznych II stopnia. Wykłady prowadzili pianiści: Ryszard Bakst, Józef Stompel i Jerzy Sulikowski oraz teoretycy: Ryszard Bukowski i Wiktor Spodenkiewicz. Od 1979 roku większość uczestników stanowią studenci i absolwenci wyższych uczelni muzycznych z kraju i zagranicy. W kursach uczestniczą również młodzi nauczyciele szkół muzycznych II st., nauczyciele akademiccy różnych stopni, a także szczególnie uzdolnieni uczniowie średnich szkół muzycznych. Głównym nurtem każdej edycji Międzynarodowego Mistrzowskiego Kursu Pianistycznego w Dusznikach-Zdroju jest praca nad interpretacją utworów Chopina. Uczestnicy pracują również nad utworami innych kompozytorów z okresu od XVII do XX wieku. W trakcie Kurs odbywają się zazwyczaj dwa koncerty uczestników, otwarte dla publiczności – w dworku Fryderyka Chopina oraz w siedzibie Fundacji Międzynarodowych Festiwali Chopinowskich.

Organizatorem XXXVII Międzynarodowego Mistrzowskiego Kursu Pianistycznego w Dusznikach-Zdroju jest Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu. Kierownikiem artystycznym Kursu jest prof. Grzegorz Kurzyński – kierownik Katedry Fortepianu Akademii Muzycznej we Wrocławiu.

„Międzynarodowy Mistrzowski Kurs Pianistyczny w Dusznikach-Zdroju jest jednym z najważniejszych i najstarszych tego typu kursów w Polsce. Posiada prawie 40-letnią tradycję, a nazwiska wykładających tam pianistów pedagogów świadczą same za siebie, stanowiąc europejską czołówkę pedagogiki i wykonawstwa fortepianowego.

Poziom Kursu jest bardzo zróżnicowany, jakkolwiek tzw. dolny próg umiejętności wykonawczych jest wysoki. Na pewno nie jest to kurs dla początkujących pianistów; wymagania repertuarowe są duże i dotyczą „obiegowego” repertuaru pianistycznego, który można usłyszeć w salach koncertowych w wykonaniu koncertujących pianistów. Sonaty fortepianowe Beethovena, Mozarta, Haydna, Chopina, Brahmsa, Prokofiewa, etiudy Chopina, Rachmaninowa, Skriabina i całe spektrum innych utworów o tzw. najwyższym „ciężarze gatunkowym” to najczęściej pojawiające się utwory prezentowane przez uczestników. Jakkolwiek ze względu na powiązania Dusznik z postacią Fryderyka Chopina tradycyjnie nasze Kursy mistrzowskie ukierunkowane są na twórczość fortepianową tego kompozytora – i rzeczywiście utwory Chopina stanowią najbardziej istotną część  programów uczestników – spuścizna kompozytorska innych twórców muzyki fortepianowej jest równie często opracowywana i wykonywana.

Międzynarodowy Mistrzowski Kurs Pianistyczny w Dusznikach-Zdroju na pewno ma swoich fanów. Niektórzy uczestnicy pojawiają się już po raz ósmy, dziewiąty czy nawet dziesiąty. Przykładem może być moja osoba – uczestniczyłem wielokrotnie w Kursach mistrzowskich w Dusznikach – jeszcze w latach 70 ubiegłego wieku jako uczestnik, później wykładowca, wreszcie (chyba od 10 lat) jako ich kierownik artystyczny. Można rzeczywiście powiedzieć, że Kursy dusznickie mają swoich wychowanków. Z obecnie działających na tzw. rynku koncertowym polskich pianistów i pedagogów zatrudnionych w wyższym szkolnictwie muzycznym tylko nieliczni nie mieli związków z Kursami w Dusznikach.

Cechą charakterystyczną Kursów w Dusznikach jest ich tzw. wielokierunkowość podejścia do sztuki pianistycznej. Zapraszani pedagodzy reprezentują różne szkoły pianistyczne, różne estetyki, różne tendencje. Ponieważ jest to Kurs międzynarodowy, zapraszani pedagodzy pochodzą z różnych krajów: reprezentowana była szkoła rosyjska (Wiktor Mierżanow, Tatiana Szebanowa, Jewgienij Mogilewski), szkoła francuska (Jean ClaudeVanden-Eynden), szkoła angielska (jeśli taka istnieje – Ryszard Bakst, Ronan O'Hora), szkoła amerykańska (Orla McDonagh) i wiele innych - w tym oczywiście tzw. szkoła polska. Obecnie różnice pomiędzy poszczególnymi szkołami zacierają się, jednak można ciągle zaobserwować zróżnicowane podejście do sztuki wykonawczej i, moim zdaniem, na pewno jest to korzystne dla uczestników, którzy mają możliwość zetknięcia się z rożnymi typami uczenia się i nauczania. Tegoroczna edycja będzie miała podobny charakter: po raz pierwszy obecna na Kursach w Dusznikach prof. Orla McDonagh z Dublina i stały już „bywalec” Philippe Giusiano z Marsylii na pewno zaprezentują rożne podejścia do sztuki pianistycznej, przypuszczam że odmienne w stosunku do pedagogów z Polski.

Duszniki-Zdrój są pięknym kurortem, otoczonym pięknymi górami i zalesionymi pagórkami, oferującym wiele możliwości spacerów, wycieczek szlakami turystycznymi. Uczestnicy kursów  często wykorzystują te możliwości, wchodząc na przykład prawie codziennie na leżący w pobliżu Muflon lub uczestnicząc w organizowanych wycieczkach po okolicznych trasach turystycznych. Ponadto położenie Dusznik sprzyja dalszym wycieczkom – już nie pieszym – do leżącej nieopodal Pragi, Skalnego Miasta czy nawet do Wiednia. Wszystkie te okoliczności sprzyjają doskonałej atmosferze panującej wśród nie tylko kursantów ale i wykładowców, którzy „zaczarowani” miejscem chętnie tu powracają.”