Głogów - 53. Międzynarodowy Festiwal WRATISLAVIA CANTANS

13.09.2018 r. (czwartek), godz. 20:00 
Kościół pw. NMP Królowej Polski (os.Kopernik)

Moc ukraińskiego śpiewu – koncert w wykonaniu Narodowego Chóru Ukrainy Dumka

Wstęp wolny!

Wykonawcy:
Roman Rewakowicz – dyrygent
Jewhen Sawczuk – dyrygent
Narodowy Chór Ukrainy Dumka

Program:
Henryk Mikołaj Górecki Pieśni Maryjne op. 54, Totus Tuus op. 60, Amen op. 34
***
Kyryło Stecenko Благослови, душе моя, Господа
Mykoła Leontowycz У Царстві Твоїм
Oleksandr Koszyc Іже Херувими
Kyryło Stecenko Милість спокою
Walentyn Sylwestrow Отче наш
Jewhen Stankowycz Достойно є
Dymitr Bortniański Воскликніте Господеві вся земля
Jewhen Stankowycz Купальські пісні (fragment; solo: Oksana Nikitiuk – mezzosopran)
Wołodymyr Zubycki Весільні пісні (solo: Oksana Nikitiuk – mezzosopran)

Narodowy Chór Ukrainy "DUMKA" z Kijowa jest jednym z najstarszych zespołów chóralnych Ukrainy. Założony w 1920 roku szybko stał się wiodącym chórem w swoim kraju. Za swoje osiągnięcia w 1981 roku otrzymał Nagrodę im. Tarasa Szewczenki - najwyższą państwową nagrodę w dziedzinie kultury. Narodowy Chór Ukrainy Dumka, najważniejszy chór prezentujący na całym świecie moc ukraińskiego śpiewu, powraca na festiwal Wratislavia Cantans po osiemnastu latach, na rok przed jubileuszem stulecia powstania zespołu. Chwaleni za niepowtarzalny słowiański styl śpiewu – przesycony delikatnością i liryzmem, o pięknej barwie i wielkim ładunku emocjonalnym – wykonają współczesne kompozycje Henryka Mikołaja Góreckiego oraz tradycyjne pieśni sakralne i ludowe ze swojej ojczyzny.
Pieśni Maryjne Góreckiego wydadzą się dobrze znane praktykującym katolikom. Kompozytor, głęboko szanujący polską pobożność wyrażoną w muzyce, nie zmienił melodii popularnych pieśni kościelnych, jedynie dodał prostą i subtelną harmonizację, nadając im w ten sposób szlachetny wyraz. Cykl pięciu pieśni do Matki Bożej powstał, gdy Górecki, po opracowaniu wielu śpiewów ludowych, zainteresował się utworami z wydanego pod koniec XIX wieku śpiewnika, w którym ksiądz Jan Siedlecki spisał pieśni wykonywane przez wiernych w Polsce. Co ciekawe, śpiewnik (w nowym wydaniu) jest do dziś podstawą rodzimej muzyki liturgicznej. Utwór Totus Tuus Górecki napisał z okazji trzeciej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski. Treść kompozycji nawiązuje do motta z herbu biskupiego Karola Wojtyły. Dzieło cieszy się niesłabnącą popularnością wśród chórów na całym świecie, podobnie jak Amen. Tekst tego utworu stanowi jedynie słowo „amen”, powtórzone szesnaście razy, ubierane przez kompozytora w coraz to inną szatę harmoniczno-brzmieniową. Dzięki długim, wolno postępującym dźwiękom, przypominającym spokojny oddech, kompozycja ma charakter modlitewnej kontemplacji, a nakładanie się partii wokalnych tworzy wrażenie katedralnego pogłosu.

Podczas koncertu przeniesiemy się także na Ukrainę: usłyszymy ukraińskie pieśni ludowe oraz sakralny śpiew oparty na wyrafinowanej prawosławnej polifonii, m.in. autorstwa Dymitra Bortniańskiego, nazywanego Palestriną Wschodu. To właśnie chór Dumka był jednym z pierwszych zespołów, który pod koniec XX wieku rozpoczął starania o odrodzenie się muzyki sakralnej na Ukrainie. Natomiast Pieśni kupalskie, opracowane przez współczesnego kompozytora Jewhena Stankowycza, są związane z obchodzonym przez Słowian w noc przesilenia letniego, najkrótszą w roku, świętem pogańskiego bóstwa płodności Kupały (później zastąpionym przez Noc Świętojańską). Szczególnie efektownie zapowiada się finał złożony z aranżacji radosnych pieśni weselnych.

Kultura i historia Polaków i Ukraińców przeplata się od stuleci, a szczególna liryczna wrażliwość muzyczna jest wspólna krajom słowiańskim. Koncert łączący tradycje muzyczne nasze i naszych sąsiadów jest bardzo ciekawą i wdzięczną w odbiorze propozycją dla melomanów. Dajmy się porwać mocy nominowanego do nagrody Grammy Narodowego Chóru Ukrainy Dumka!

O Festiwalu:
Twórcą festiwalu Wratislavia Cantans był jeden z najwybitniejszych polskich dyrygentów Andrzej Markowski. Po objęciu dyrekcji Filharmonii Wrocławskiej w 1965 roku już rok później zainicjował festiwal oratoryjno-kantatowy zakładający prezentację muzyki od okresu średniowiecza poprzez barok aż po muzykę współczesną. Koncerty odbywały się w zabytkowych kościołach i muzeach Wrocławia. Już w swoim założeniu festiwal był przedsięwzięciem o zasięgu międzynarodowym.
Wratislavia Cantans od 1978 roku należy do European Festivals Association. Każdego roku ponad trzydzieści tysięcy osób słucha koncertów festiwalu w radiu dzięki transmisjom Programu Drugiego Polskiego Radia, w tym wydarzeń nadawanych w całej Europie w ramach European Broadcasting Union (EBU).

Wśród artystów festiwalowych znalazły się takie sławy jak: Barbara Hendricks, Cecilia Bartoli, David Daniels, Derek Lee Ragin, Renée Fleming, Juan Diego Florez, Violeta Urmana, Joseph Calleja, Sir John Eliot Gardiner, Krzysztof Penderecki, Philippe Herreweghe, Antoni Wit, Andreas Scholl, Christianne Stotijn, Ton Koopman, Trevor Pinnock, Alexander Liebreich, Gustav Leonhardt. Na Wratislavii Cantans koncertowały również zespoły o światowej renomie, między innymi: Collegium Vocale Gent, Akademie für Alte Musik Berlin, Il Giardino Armonico, The English Baroque Soloists, Gabrieli Consort & Players, Chór Monteverdiego, Staatskapelle Dresden, The Royal Choral Society.

Tegoroczna edycja – „Wyzwolenie”
Punktem wyjścia edycji festiwalu zatytułowanej Wyzwolenie jest inauguracyjny Król Roger Karola Szymanowskiego, opera ukazująca próbę wyzwolenia się od kultury, jej norm moralnych, społecznych i obyczajowych. Dzieło polskiego kompozytora opisuje konflikt dwóch aspektów człowieczeństwa, racjonalności i instynktu, oraz próbę uwolnienia się od dramatycznego rozdarcia między tymi przeciwstawnymi sobie żywiołami. W roku setnej rocznicy zakończenia I wojny światowej oraz stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości festiwal podejmuje także temat wolności w kontekście politycznym i społecznym. Usłyszymy wyśmienitą „Paukenmesse” Josepha Haydna, mszę z okresu wojen napoleońskich, czasów tuż po rewolucji francuskiej, kiedy formował się model funkcjonowania naszego współczesnego świata.

/AL/