Tony Cragg. Rzeźba

 

partner: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu
gdzie: Muzeum Współczesne Wrocław, Pl. Strzegomski 2a
kiedy: 2017-02-03 - 2017-05-08
bilety: Wstęp darmowy
opis:

Wernisaż: 3 luty 2017, godz. 18.00, poziom 0, wstęp bezpłatny


Po niemal 20 latach polska publiczność, po raz drugi w ciągu kilku miesięcy, będzie miała okazję podziwiać twórczość jednego z najbardziej znanych rzeźbiarzy na świecie, Tony’ego Cragga. Od czerwca do października 2016 roku prace artysty były prezentowane na wystawie w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Ekspozycja w Muzeum Współczesnym Wrocław to kolejna prezentacja sztuki Tony’ego Cragga, który wraz z kilkoma innymi brytyjskimi artystami, takimi jak Antony Gormley, Anish Kapoor czy Mark Wallinger, współtworzą potęgę współczesnej rzeźby angielskiej. Jego dzieła znajdują się w muzeach, prywatnych kolekcjach, na placach miast i w słynnych parkach rzeźby. Twórczość Cragga została szybko zauważona i doceniona przez świat artystyczny. Przełomowym okazał się rok 1988, kiedy to twórca reprezentował Wielką Brytanię na 43. Biennale w Wenecji i w tym samym roku dostał prestiżową nagrodę Turnera w Londynie.
 
Różnorodna forma i skłonność do eksperymentu łączy się u niego z niezawodną perfekcją. Zwykł powtarzać, że „Przyszłość rzeźby dopiero co się rozpoczęła. Jej potencjał jest teraz większy niż kiedykolwiek wcześniej a jej możliwości właśnie się otwierają. Jej język i formy zaczynają ewoluować…”[1]. Tony Cragg, w czasach kiedy pojęcie rzeźby uległo poszerzeniu o obiekty ready-mades, instalacje czy rzeźby wirtualne, konsekwentnie promuje klasyczne jej pojmowanie. Udało mu się – w obliczu nowoczesnej nauki i techniki, a także przemian, jakie dokonały się w praktyce i teorii sztuki – głosić ważną rolę rzeźby i nie brzmieć przy tym jak strażnik wymierającej tradycji. Uznawany jest za mistrza materiału. Jego prace, wykonane z brązu, kamienia, szkła, ceramiki, żywic czy drewna, zachwycają organiczną formą, dynamiką meandrującego kształtu, intrygującymi tytułami. Sytuują się pomiędzy sztuką abstrakcyjną a figuratywną.
 
Już podczas studiów w Royal College of Art, uwagę artysty przyciągnęli tacy twórcy jak Joseph Beuys, Mario Merz czy Richard Long. Jego myślenie o sztuce kształtowali też przedstawiciele włoskiego arte povera, a następnie amerykańskiego minimalizmu. Cechą, która ujawniła się już we wczesnej twórczości, a następnie była kontynuowana w następnych dekadach był jego innowacyjny, poszukujący stosunek do materiału. Początkowo używał rzeczy znalezionych, gotowych, składając z nich nowe całości. W latach 90. Cragga zaczynają pociągać klasyczne materiały rzeźbiarskie i organiczny świat natury. Pojawia się większe zainteresowanie twórczością takich mistrzów jak Naum Gabo, Constantin Brâncuşi, zwłaszcza jego paryską pracą „Endless Column” z 1937 roku, a także twórczością brytyjskiego klasyka XX wieku, Henry’ego Moore’a. Powstają organiczne formy, które podlegają rotacji, kompresji bądź innemu przekształceniu. Szczególnie seria „Early Forms” i rzeźby zbudowane z profili ludzkich twarzy reprezentują tę tendencję. Ekspresyjne kształty wydają się odbijać fizyczne i psychiczne siły formujące ich materię. To nie ona jednak, a wyrażenie emocji zdaje się odgrywać pierwszorzędną rolę. Te tendencje są obecne w twórczości Cragga do dnia dzisiejszego.
 
Artysta czerpie inspiracje z rozmaitych źródeł i dziedzin życia. „Dla Cragga – zauważa angielski badacz i historyk sztuki Jon Wood – rzeźba jest aktywnym sposobem zadawania światu pytań i katalizatorem podnoszącym naszą wrażliwość. Potrzebuje jej nie tylko po to, by wizualizować, kształtować i przedstawiać skomplikowane idee, ale również by eksplorować świat materialny i odkrywać jego możliwości. Stąd biologia, tak jak chemia czy fizyka, prowadzi jego krytyczne myślenie o rzeźbie i pozwala mu przemyśleć swoją rolę oraz wyobrazić sobie jej dzisiejszy potencjał”[ 2]. Tony Cragg jednocześnie nadał rzeźbie nową jakość i stał się jej współczesnym klasykiem.
 
Artysta od 1977 roku mieszka w Wuppertalu, gdzie założył swoje studio. Od 2006 roku prowadzi tam Park Rzeźby Waldfrieden, położony w krajobrazowym rezerwacie przyrody. Oprócz prac samego autora można tam zobaczyć dzieła innych współczesnych znakomitych twórców, a także wystawy czasowe prezentowane w galeriach usytuowanych w parku i niezwykłą willę o organicznych kształtach inspirowaną ideami austriackiego antropozofa, Rudolfa Steinera. Program artystyczny uzupełniają seminaria i koncerty.
 
Sir Tony Cragg ukończył Wimbledon School of Art (1970–1973) i Royal School of Art w Londynie (1973–1977). W ciągu ostatnich trzech dekad jego prace pokazywano w wielu prestiżowych muzeach, galeriach i parkach rzeźby, takich jak m.in. Kröller-Müller Museum, Yorkshire Sculpture Park, Muzeum Luwr, Galerie Belvedere w Wiedniu, na Biennale CAFAM w Pekinie, Biennale w Sydney, Muzeum Sztuki w Limie, Biennale w Wenecji, kilkakrotnie na Documenta w Kassel w Niemczech. W 1988 roku reprezentował Wielką Brytanię na 43. Biennale w Wenecji. W tym samym roku otrzymał też prestiżową Nagrodę Turnera w Londynie, a w 2002 został Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego. Był profesorem L’Ecole des Beaux-Arts w Metz we Francji (1976) na Uniwersytecie Sztuki (Universität der Künste, UdK) w Berlinie (2001–2006) oraz przez długie lata profesorem i rektorem Akademii Sztuki w Düsseldorfie Artysta od 1979 roku współpracuje z londyńską Lisson Gallery. W 2016 roku królowa angielska Elżbieta II nadała mu tytuł szlachecki za zasługi w sztuce.
 
Po wystawie w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku w 2016, która była największą prezentacją twórczości artysty w Polsce[3] prezentowaną w tamtejszych galeriach i parku oraz konferencji „Rzeźba dzisiaj” poświęconej współczesnej rzeźbie, pokazujemy w Muzeum Współczesnym Wrocław kilkanaście prac z lat 1998–2016, będących przykładem jego fascynującej twórczości. Obok prac przestrzennych prezentujemy akwarele, dające widzowi szerszy pogląd na twórczość Tony’ego Cragga. Ekspozycję zorganizowano w galeriach dolnych, a także – po raz pierwszy w historii Muzeum – na dachu budynku.
 
Wystawie towarzyszy katalog zawierający teksty Jona Wooda, Doroty Monkiewicz i Eulalii Domanowskiej, analizujące twórczość Tony’ego Cragga w różnych aspektach w kontekście współczesnej rzeźby w Polsce i na świecie, a także wywiad z artystą i bogaty materiał ilustracyjny dokumentujący jego dokonania w zakresie rzeźby w ciągu ostatnich 20 lat.
 
[1] Jon Wood, „Pojęcia i uwarunkowanie: wywiad z Tony Craggiem”, Katalog „Tony Cragg. Rzeźba”, CRP Orońsko i MWW Wrocław, 2016, s. 68
[2] Ibidem, s. 71
[3] Wystawa „Tony Cragg. Rzeźba” w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku była trzecią prezentacją jego twórczości w Polsce. Pierwsza odbyła się w 1988 roku w Galerii Foksal w Warszawie, druga w 1997 w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie i w Galerii Bunkier Sztuki w Krakowie.
 
 

Kuratorka Eulalia Domanowska

 

 

Współpraca: Jarosław Pajek, Bogusław Dobrowolski, Paweł Bąkowski, Studio Tony’ego Cragga

Partner: Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Wystawa pod honorowym patronatem Jonathana Knotta Ambasadora Wielkiej Brytanii w Polsce oraz British Council w Warszawie.

Mecenasi: Przedsiębiorstwo Handlowe ARTPOL – Artur Popławski oraz Fundacja Wspólnota Gdańska z prezesem Andrzejem Stelmasiewiczem.

 

Informacja pochodzi z materiałów promocyjnych organizatora